نگارش فارسی

آموزش تایپ ده انگشتی
  1. خانه
  2. پایگاه دانش
  3. نگارش فارسی
  4. دستور زبان فارسی
  5. ندا و منادا چیست؟

ندا و منادا چیست؟

ندا و منادا در فارسی

منادا، اسم یا حرفی است که معمولا به همراه حرف ندا می‌آید و برای مخاطب قرار دادن خدا، معشوق یا هر شخص یا شی دیگربه کار می‌رود و هدف گوینده معمولا تاکید بر آن است.
حروفی چون الف، ای و یا حروف نشانه ندا شناخته می‌شوند و اسمی که بعد یا قبل از این حروف می‌آید منادا خوانده می‌شود و پس از آن علامت تعجب مي‌گذاریم.

جانا! حدیث حسنت در داستان نگنجد.

عطار

ای دوست! بیا تا فم فردا نخوریم.

نکته: ندا و منادا ار انواع شبه جمله هستند که همواره یک جمله شمرده می‌شوند.

utype_ir

یوتایپ | آموزش تایپ ده‌انگشتی

در اینستاگرام، کلی مطالب آموزشیِ جالب و مفید برایتان داریم 👇

صفحه ما را ببینید
لوگوی یوتایپ

حروف ندا

چنانکه در بالا آمد حروف ای، یا، الف با آمدن در ابتدا یا انتهای اسم در ساختن ندا و منادا نقش دارند. در ادامه به شیوه ساخت و کاربرد هر یک از حروف برای ساخت شبه جمله ندا می‌پردازیم:

ای

نشانه نداست که در ابتدای کلمه می‌آید و نقش منادایی دارد، مانند:

 ای خدا، ای دوست و ...

یا

حرف یا نیز همچون ای در ابتدای کلمه (اسم) می‌آید و منادا می‌سازد، مانند:

 یا رب، یا ابوالفضل و ...

یا رب به وقت گل گنه بنده عفو کن
وین ماجرا به سرو لب جویبار بخش

دیوان اشعار، حافظ

الف (ا)

برخلاف دو حرف دیگر در آخر کلمه (اسم) می‌آید و حرف قبل از خود را منادا می‌کند، مانند:

دلا، یارا، حافظا و ...

سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز

دیوان اشعار، سعدی

حذف حرف ندا و انتقال تکیه

تکیه اسم‌ در حالت عادی روی هجای آخر است؛ اما وقتی در جمله‌ای، اسم منادا شود؛ تکیه اسم که در حالت عادی روی هجای آخر است به هجای نخست منتقل می‌شود. برای مثال در جمله:

فریدون گلدان را آورد.

در این جمله، تکیه کلمه فریدون بر هنجای آخر (دون) است و در جمله بعد:

فریدون! گلدان را بیاور.

تکیه کلمه بر هجای اول (ف) است.

نکته: ندا در شعر فارسی و عربی غالبا با ادات تنبیه و هشدار و تحذیر از قبیل الا و هان همراه است و در این حال تاکید آن بیشتر است، مانند:

الا ای خردمند پاکیزه خوی
خردمند نشنیده کس عیب جوی

بوستان، سعدی

جمله‌های ندایی اگر بر هیجان و احساس تند دلالت کنند یا تشویق و استغاثه و دادخواهی و تشویق و اظهار تحسر و مانند آنها را برسانند، کلامی تاکیدی به‌شمار می‌روند، اگرچه دستورنویسی چون فرشیدورد در چنین شرایطی ای را حرف ندا نمی‌داند، مانند:

زینهار ای دوستان جان من و جان شما

خدایا به دادم برس (استغاثه و دادخواهی)

نکته: آی و آهای نیز در زبان محاوره همان حرف ندا هستند. همچنین ناسزاهایی چون بیچاره، بدبخت، احمق و کلام‌های محبت‌آمیزی مانند عزیزم و مهربانم نیز ندا هستند.

توی دستت چند انگشت داری؟

تایپ ۲ انگشتی و ۴ انگشتی مبتدی و کُنده. تایپ ده‌انگشتی رو ساده و حرفه‌ای یاد بگیر.

برای شروعِ رایگانِ آموزش اینجا کلیک کن

۱۷ دیدگاه

علی

سلام ببخشید در مصراع(یا که داند که برارد گل صد برگ از خار؟)اینجا یا ندا است و که منادا میشع؟

پاسخ
ساینا نجم الدین

خیر دوست عزیز. یا در اینجا در معنای حرف ربط به کار رفته است. در تشخیص ندا و منادا باید دقت کنید که جمله معنای خطاب داشته باشد.

پاسخ
سلام

سلام می خواستم بدونم میشه ندا نباشه و منادا داشته باشیم برای مثال توی فارسی هشتم ما داریم دوست من!
سنجاقک مهربان!

پاسخ
ساینا نجم الدین

درود
زمانی می‌توانیم این کلمات را منادا در نظر بگیریم که لحن شما به شکل خطاب باشد. مثلا وقتی شما می‌گویی دوست من! بیا! لحنت خطابی است و داری او را صدا می‌زنی. در چنین حالتی حرف ندا حذف شده.

پاسخ
Mahshid

عالی عالی
من ادبیاتم زیاد خوب نیست
از سال هفتم ادبیات ضعیف بودم
الان ک سال نهمم
خیلی واسم سخت تر از سال هفتم شده
چون حتی اون مطالبی هم ک واسه ی هفتمه رو بلد نیستم
ولی سایت شما جوزی توضیح داده ک یاد میگیرم کامل…♡

پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *