کاربرد سه نقطه (…)

کاربرد علامت سه نقطه (...) در نگارش فارسی در مواقعی است که قسمتی از متن حذف شده باشد یا سخنی ناتمام مانده باشد. واژه معادل این نشانه نگارشی در زبان انگلیسی ellipsis است.

موارد استفاده از نشانه «سه نقطه»

حذف قسمتی از نوشته یا ناتمام گذاشتن سخنی به دلیلی

گاهی پیش می‌آید که به دلایلی چون شرم، خشم، ترس و یا رعایت ادب بخشی از حرف خود را ناتمام بگذاریم؛ در چنین مواقعی از علامت سه نقطه استفاده می‌کنیم.

بر شیطان لعنت...

زبانم لال... اما... فکر کنم دیر شده باشد.

همیشه می‌خواستم بهت بگم که... یعنی حتی همین الانشم برام خیلی سخته که از راز دلم حرف بزنم...

افتادنی که مرا می‌افتد هنگامۀ منی که می‌افتد معشوق جان به بهار آغشتۀ منی، منی، منی که مرا می‌افتد
و می‌روم از هوش منی اگر تو مرا تو شانه بزن زانو منی از هوش می…

رضا براهنی

در مواقعی که باقی متن قابل حدس زدن باشد

دیگر کاربرد علامت سه نقطه در نگارش، مواقعی است که ادامه‌ جمله قابل پیش‌بینی است و یا آن عبارت، جمله‌ای معروف باشد. این مورد در مورد جملات دعایی بیشتر به کار می‌رود.

محمد صل الله... (به جای محمد صل الله علیه وسلم)

لفظ جلاله

گاهی مواقع برای پرهیز از آوردن لفظ جلاله «الله» به جای آن از یک الف و سه نقطه استفاده می‌شود.

بسم ا...

و غیره...

گاهی برای کوتاهی سخن و بسنده‌کردن به معرفی چند نمونه از انواع چیزی از علامت سه نقطه استفاده می‌شود؛ برای نشان دادن این‌که انواع و یا نمونه‌های بیشتری از موضوع مورد بحث وجود دارد ولی برای کوتاهی سخن به گفتن چند نمونه بسنده شده است. این علامت گاهی هنگام خواندن «و غیره» خوانده می‌شود.

عکاسی انواع مختلفی دارد: خبری، مستند، پرتره، طبیعت، صنعتی، تبلیغاتی و...

ناخوانا بودن قسمتی از متن

دیگر کاربرد علامت سه نقطه در نگارش، مواقعی است که در بازنویسی از نسخه‌ای خطی و یا هر متنی قسمتی خوانده نشود؛ در این شرایط به جای آن قسمت سه نقطه گذاشته می‌شود.

سکوت یا بی‌پاسخ ماندن یک پرسش

گاهی اوقات برای نشان دادن سکوت در نوشته‌های گفتگومحور مانند داستان، نمایشنامه و فیلمنامه از سه نقطه استفاده می‌شود.

میرزاجان: می‌خوام برم.
ابی: کجا؟
میرزاجان: ...
ابی: خونه؟
میرزاجان: ...
نقره: واستا پس منم بیام.
میرزاجان: می‌خوام برم پیش بچه‌هام.

در برخی متون برای نمایش کشش در گفتار از این نشانه استفاده می‌شود

آها... ی!

تما... م

نکته

هر گاه در نوشتاری لازم به استفاده از نشانه سه نقطه بود، این نشانه باید به حرف پیش از خود چسبیده و از حرف پس از خود یک فاصله داشته باشد. لازم به ذکر است که بین این سه نقطه (...) هیچ فاصله‌ای وجود ندارد.