فعل ماضی ساده چیست؟

فعل ماضی ساده که با نام ماضی مطلق هم شناخته می‌شود، به گذشته‌­ای اشاره می­‌کند که تمام­ شده است و برای صرف شدن، علاوه بر بن ماضی، به شناسه‌­ها احتیاج دارد؛ بنابراین در ساختار و معنا بسیار ساده است. این فعل، در ساخت فعل‌های دیگری مثل ماضی استمراری، ماضی نقلی، ماضی بعید، ماضی ابعد، ماضی نقلی مستمر، ماضی ملموس نقلی، ماضی التزامی و فعل مستقبل نقش دارد.

ساختمان فعل ماضی ساده (ماضی مطلق)

برای ساخت ماضی ساده، شناسه­‌های فاعلی را به بن ماضی می‌­چسبانیم:

بن ماضی+ شناسه‌­های فاعلی َم، ی، _، یَم، یَد، َند

دویدم، دویدی، دوید و ....

دیروز صبح در پارک دویدم.

من به کمک سایت یوتایپ، تایپ سریع را یاد گرفتم.

نکته: سوم شخص مفرد فعل ماضی ساده، همان بن ماضی است که از آن در ساخت بسیاری از افعال فارسی استفاده می‌شود.

ساخت فعل ماضی ساده منفی

برای ساختن فعل ماضی ساده منفی، به ابتدای آن «ن» اضافه می‌کنیم.

ن+ ماضی ساده

نگرفتم، نگرفتی، نگرفت و ....

ساخت ماضی ساده مجهول

ابتدا مصدر فعل اصلی را به صفت مفعولی تبدیل می­‌کنیم؛ سپس ماضی ساده فعل کمکی شدن را به آن اضافه می‌کنیم:

صفت مفعولی + ماضی ساده فعل کمکی شدن

دیده شدم، دیده شدی، دیده شد و ...

اگر این طرف­‌ها دیده شدم؛ هر چه خواستی بگو ...

کاربردهای فعل ماضی ساده

فعل ماضی ساده علاوه بر اشاره به گذشته و حضور در دیگر افعال ماضی، به ­عنوان فعل کمکی، کاربردهای دیگری نیز دارد:

الف) بیان وقوع فعل در زمان حال (در حالی که گوینده نرفته و می­­‌خواهد برود)

بچه­‌ها من رفتم.

ب) بیان وقوع فعل در زمان آینده که به ‌­طور معمول همراه شرط و امثال آن است.

ساعت چهار بیا جلو مدرسه، اگر نیامدی من رفتم. (یعنی اگر نیایی من خواهم رفت)

ج) به جای ماضی استمراری در فعل­‌های بودن و داشتن

هر روز سردرد داشتم.

یک فراش دیگر از اداره فرهنگ خواستم که هر روز منتظر ورودش بودیم.

مدیر مدرسه، جلال آل‌احمد

نکته: در این مثال­‌ها، می‌توانیم به جای فعل­‌های بود و داشتم؛ فعل­ ماضی استمراری بگذاریم.  

یک فراش دیگر از اداره فرهنگ خواستم که هر روز منتظر ورودش می‌­بودیم.

هر روز سرم درد می­‌‌کرد.