ما عبارت گرگ باران دیده را زیاد به کار میبریم که به معنای فردی است که سرد و گرم روزگار را چشیده و با پشت سر گذاشتن سختیها، قوی، کارآزموده و باتجربه شده است. اما شکل صحیح این ضربالمثل، گرگ بالان دیده است. شباهت کلمه باران و بالان به دلیل ابدال حرف ر به ل در گفتار ایجاد شده است و یا ممکن است مانند صحت خواب که در مقاله صحت خواب یا ساعت خواب به آن اشاره کردهایم، دستخوش کم دقتی در شنیدار شده باشد.
مجتبی مینوی هم در حاشیه کتاب کلیله و دمنه نیز ذکر کرده است که اساساً برای گرگ، تجربه باران نمیتواند پیامدهایی داشته باشد که او را دانا کرده باشد. بنابراین دور از ذهن است که این ضربالمثل به صورت گرگ باران دیده صحیح باشد. اما کلمه بالان در لغتنامه به معنای تله و دام برای حیوان ثبت شده است و شکل علی و معلولی داستان در این شکل املایی، صحیحتر به نظر میرسد. زیرا اگر حیوانی یک بار به تله افتاده باشد، احتمالا تجربهای در این باره خواهد داشت که آن را تکرار نخواهد کرد.
خوب است بدانید که ضرب المثلهای پیش قاضی و معلق بازی و کج دار و مریض هم غلطتند! میتوانید شکل صحیح آنها را در لینکهایشان ببینید.