املا و کاربرد صحیح مشتقات فعل های خواستن و خاستن
اگرچه کلمات خواستن و خاستن در فارسی به یک صورت تلفظ میشود اما تفاوت این دو کلمه در نوشتار یکی از مواردی است که درستنویسی فارسی را دچار چالش میکند. واو معدوله عامل این تفاوت است که در کلماتی مانند خواب، خواهر، خواهش، خواستن، خوار و ... نیز استثناء ایجاد میکند. در این مقاله بررسی میکنیم که کجا کدام درست است: خواست یا خاست.
در لغتنامه دهخدا، خاستن به معنای برپا شدن و بلند شدن و خواستن به معنای خواهش کردن، آرزو داشتن، طلبیدن، اراده کردن و قصد داشتن است و یکی از سادهترین راههای تمییز این دو کلمه از یکدیگر و صحیحنویسی آن، توجه به معنای آن است.
برای روشنتر شدن موضوع، به ابیات زیر دقت کنید؛
چو از خوان نخجیر برخاستند
- شاهنامه، فردوسی
سبک باره مهتران خواستند
روزه یکسو شد و عید آمد و دلها برخاست
- دیوان، حافظ
می ز خمخانه به جوش آمد میباید خواست
بر این اساس، در ترکیبهایی مانند برخاست و به پا خاست، که معنای خیزش وجود دارد، واو معدوله درج نمیشود و «خاست» درست است؛ اما هنگامی که معنای طلب کردن منظور باشد، «خواست» درست است.
مبتدی به نظر نرس!
تایپ ۲ انگشتی و ۴ انگشتی مبتدی و کُنده. تایپ دهانگشتی رو آسون ولی حرفهای یاد بگیر.
شروعِ رایگانِ آموزش تایپ دهانگشتیو اما نگارش خواستن در زبان محاوره....
نکته دیگری که باید به آن توجه داشت؛ شکل محاورهای مشتقات فعل خواستن است. با توجه به این که در زبان محاوره تقریبا همه جا معنای طلب کردن مد نظر است، که باید این فعل به صورت میخوام، میخوای، میخواد، میخوایم، میخواید، میخوان نوشته شود و نگارش به صورت میخام و ... نادرست است.