نگارش فارسی

آموزش تایپ ده انگشتی
  1. خانه
  2. پایگاه دانش
  3. نگارش فارسی
  4. نشانه گذاری و علائم ویرایشی
  5. نقطه (.) و نقش و کاربرد آن در نگارش فارسی

نقطه (.) و نقش و کاربرد آن در نگارش فارسی

کاربرد نقطه در نگارش فارسی

نقطه نشانه‌ای است که در انتهای همه‌ جملات به جز جملات پرسشی و تعجبی می‌آید. به بیان دیگر نقطه نشانه‌ درنگ طولانی و ختم کلام است. این نشانه در زبان انگلیسی Period یا Full Stop گفته می‌شود.

کاربرد نقطه در نگارش فارسی

پایان جمله

مهمترین و اصلی‌ترین کاربرد نقطه، پایان جمله است. در پایان جمله نقطه گذاشته می‌شود؛ مگر این که جمله به علامت سؤال یا تعجب ختم شود.

روزگار همیشه بر یک قرار نمی‌ماند.

برای ریشه‌کنی ویروس کرونا در خانه بمانید.

پس از پاسخ‌های کوتاه یا کلماتی که نقش جمله دارند

دیگر کاربرد نقطه در نگارش فارسی پس از پاسخ‌های کوتاه یا کلماتی است که به تنهایی نقش یک جمله را دارند.

ـ سال نو به مسافرت می‌روی؟
- نه.

در پایان ذکر منبع در پژوهش علمی و کتاب

بیضایی، بهرام، «نمایش در ایران»، تهران، نشر روشنگران و مطالعات زنان، 1385.

پس از حرف یا حروف اختصاری و مخفف

ه.ق. (هجری قمری)
ب.م. (بعد از میلاد)

در صورتی که حروف اختصاری شناخته‌شده باشد، می‌توان نقطه‌ پس از حرف پایانی را نگذاشت.

ه.ق به جای ه.ق.

نکته: وقتی از مخفف یک عبارت یک کلمه ساخته شده و سرهم نوشته شود، نیازی به نقطه نیست. مانند:

ناجا (نیروی انتظامی جمهوری اسلامی) مسئولیت امنیت شهرها را بر عهده دارد.

همچنین عبارت‌های مخفف دعایی نیازی به نقطه ندارند. این نمونه‌ها درون پرانتز می‌آیند.

(س) مخفف سلام‌ الله علیها است.

(ع) مخفف عبارت دعایی علیه‌السلام است.

پس از شماره‌گذاری اجزای یک موضوع

گاهی برای شمارش اجزای یک موضوع یا بیان بندهای مختلف، از نقطه استفاده می‌شود. برای این مورد ممکن است با توجه به شیوه‌نامه آن نوشتار، از نقطه، خط تیره یا پرانتز بسته بعد از عدد یا حروف و یا هر چیزی که برای شمارش اجزای موضوع به کار می‌رود استفاده شود.

1.            الف)              A ـ
2.            ب)                B ـ

utype_ir

یوتایپ | آموزش تایپ ده‌انگشتی

در اینستاگرام، کلی مطالب آموزشیِ جالب و مفید برایتان داریم 👇

صفحه ما را ببینید
لوگوی یوتایپ

درج فاصله در قبل و بعد از نقطه

نقطه مانند اغلب نشانه‌های تکی، به کلمه‌ی قبل از خود می‌چسبد و از کلمه‌ی بعد از خود یک فاصله دارد.

بر این پهنه‌ خاک چیزی هست که به رغم ما ادامه می‌دهد. نفس بودن به راستی موکول به بودن ما نیست.

استثنا درباره حروف اختصاری

درباره درج نقطه پس از حروف اختصاری، اگر چند حرف پشت سر هم بیایند، این نقطه‌ها به حرف قبل و پس از خود خواهد چسبید و تنها پس از نقطه آخرین حرف، یک فاصله درج می‌شود.

چه جاهایی نباید از نقطه استفاده کنیم؟

پس از پانوشت‌های تک‌واژه‌ای

تکه‌چسبانی

پس از تیترها

راه‌هایی سرعت بخشیدن به نوشتن مقاله

1- داشتن نظم و ساختار ذهنی
2- دسته‌بندی منابع
3- فیش‌برداری منظم
4- تایپ ده‌انگشتی

ذیل شرح عکس، جدول، نمودار و زیرنویس تصاویر

نمودار فروش شهریورماه

یک یادآوری مهم

تایپ ده‌انگشتی مهارتی است که همه به آن نیاز داریم. آن را با آسان‌ترین و بهترین روش بیاموزید.

همین الان یادگیری تایپ ده‌انگشتی را شروع کنید!

utype_ir

یوتایپ | آموزش تایپ ده‌انگشتی

در اینستاگرام، کلی مطالب آموزشیِ جالب و مفید برایتان داریم 👇

صفحه ما را ببینید
لوگوی یوتایپ

۲۲ دیدگاه

یک دوستِ خوب

با سلام
علاوه‌بر واوِ عطف، شنیده‌ام که استفاده از بعضی واژه‌ها نظیرِ ( امّا ، ولی ) و… نیز بعد از نقطه جایز نیست؛ آیا این موضوع صِحت دارد؟!
و سوال بعد این که به فرضِ صِحَت داشتنِ این اَمر، آیا در داستان‌های بلند ( رمان ) یا نمایش‌نامه، که گاهی نویسنده احساس می‌کند برای برخی از جملاتش به مکثِ طولانی‌تری نسبت به ویرگول نیاز دارد، اجازه دارد که نقطه بگذارد و پس از آن از واژه‌ی ( امّا ) استفاده کند ؟

پاسخ
ساینا نجم الدین

دوست عزیز نقطه زمانی به کار می‌رود که جمله به پایان یافته باشد. هنگامی که حروف ربط در جملهبه کار می‌رود جمله به پایان نرسیده بنابراین دیگر نیازی به ویرگول نیست. گاهی نویسنده برای ایجاد مکث بیشتر از نقطه از نقطه ویرگول (؛) استفاده می‌کند.
و اما دومین سوال شما:
در نمایشنامه‌ها میزان مکث را بیشتر کارگردان‌ و بازیگران مشخص می‌کنند. به نظر من اگرچه علائم نگارشی تا حدی جزيیات لحن را مشخص می‌کنند اما شرایط اجرا و شخصیت بازیگران تأثیرگذارتر است.

پاسخ
سید حسین

با سلام و احترام در پایان جمله بعد از نقطه ی پایان استفاده از واو عطف یا ربط درست است یا نه ؟

پاسخ
ساینا نجم الدین

خیر دوست عزیز. زمانی از نقطه استفاده می‌کنیم که جمله با فعل به پایان رسیده باشد اما اگر نیاز هست که از حرف واو استفاده کنید، دیگر نیازی به نقطه نیست زیرا جمله ادامه دارد.

پاسخ
کارمند

سلام
در متن ذیل آیا بعد از ذکر اعضای شورا باید نقطه بکار برد؟

ماده هشتم (8) – ترکیب شورای سازمان
 رئیس شورا .
 معاون ذیربط .
 نماینده وزارت .
 دو نفر کارشناس متخصص .

پاسخ
PARNIA

سلام خسته نباشید وقتی می‌خواهیم اسم خود را بنویسم نیاز هست از نقطه استفاده بشود ؟
برای مثال :
سارینا احمدی.

پاسخ
ساینا نجم الدین

دوست عزیز بستگی دارد که کجا و چه در بافت کلامی بخواهید اسم خود را بنویسید. مثلا در یک فرم که نوشته شده نام و نام خانوادگی و شما باید اسم و فامیلتان را بنویسید، نیازی نیست پس از سارینا احمدی نقطه بگذارید. اما مثلا در یک نمایشنامه یا یک داستان شاید در برخی مواقع لازم باشد.

پاسخ
حسین

سلام. مثالی که نقطه در مورد «پس از پاسخ‌های کوتاه یا کلماتی که نقش جمله دارند.» آورده‌اید، اشتباه است؛ چون در مثال اصلاً نقطه‌ به کار نرفته است.

پاسخ
ساینا نجم الدین

سلام دوست عزیز. داشتن مخاطبان با دقتی چون شما برای ما افتخاری است. موردی که فرمودید در متن هم اصلاح شد.

پاسخ
مهدی

آیا در پایان لیست نقطه قرار میگیرد یا خیر؟
مثلا:
– این اولین متن امتحانی است.
– این دومین متن امتحانی است.
– این سومین متن امتحانی است.

پاسخ
مونا

سلام
اگر به جای گذاشتن نقطه، به سر خط بعدی برویم، آیا نشان دهنده اتمام مطلب و شروع مطلب بعدی است؟

پاسخ
ساینا نجم الدین

خیر دوست عزیز.
در پایان جمله و بند باید حتما نقطه گذاشته شود و صرفاً رفتن به سر خط، نشان‌دهنده پایان‌ چمله نیست.

پاسخ
امید

آیا بعد از نقطه می‌توانیم واو (و) بیاوریم؟ و جمله ای را با واو آغاز کنیم؟
با سپاس

پاسخ
ساینا نجم الدین

خیر؛ نقطه در پایان جمله به کار می‌رود و حرف و ، نشانه ربط است. بنابراین نمی‌توانیم پس از نقطه از آن استفاده کنیم.

پاسخ
یوتایپ

بله. در پایان جمله نقطه گذاشته می‌شود؛ حتی اگر جمله با فعل تمام نشود: مثال: او خیلی دوست داشت مادرش را.

پاسخ
نجمه خانمحمدی

سلام
در پایان رونوشت در نامه های اداری که عبارت هستند و فعل و فاعل نداریم مثل:
رییس محترم اداره بهزیستی برای آگاهی
نقطه لازمه؟

پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *