نگارش فارسی

آموزش تایپ ده انگشتی
  1. خانه
  2. پایگاه دانش
  3. نگارش فارسی
  4. درست‌نویسی فارسی یا چگونه غلط ننویسیم
  5. واو معدوله چیست؟

واو معدوله چیست؟

واو معدوله با مثال

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که وقتی کودک بودید، موقع نوشتن املای واژه‌هایی مانند خواب یا خواهر، پرسیده باشید: چرا این کلمه‌ها را همان‌طور که می‌گوییم، نمی‌نویسیم؟ و مادر یا معلم هم در پاسخ گفته باشد، نمی‌دانم! اگر هنوز هم پاسخ این سوال را پیدا نکرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم که این نوشته را در پایگاه دانش سایت یوتایپ تا پایان دنبال کنید و با واو معدوله بیشتر آشنا شوید.

 واو معدوله بعد از خ می‌آید، نوشته می‌شود اما خوانده نمی‌شود. این ناهماهنگی در گفتار و نوشتار، به دگرگونی تلفظ واژه مربوط است. تقریباً تمام زبان‌های دنیا به مرور زمان تغییر می‌کنند. در زبان فارسی هم، واو معدوله را بیهوده نمی‌نوشتند؛ اما امروزه تلفظ آن از میان رفته است، علامتی زائد شمرده می‌شود. گویا در گذشته یک علامت فتحه (ـَ) قبل از واو می‌آمده و به مرور زمان حذف شده است. در اصل چون موقع تلفظ از اُ به اَ منحرف می‌شدند یا به‌قولی عدول می‌کردند؛ این واو، معدوله ‌نامیده شده است. جالب است بدانید که در بعضی قافیه‌ها، سروکلّه این واو با همان تلفظ قدیمی پیدا می‌شود. برای نمونه در بیت مشهور:

میازار موری که دانه‌کَش است
که جان دارد و جان شیرین خَوش است

شاهنامه، فردوسی

خَوش با کَش هم‌قافیه است و برای رعایتِ قافیه، خَش خوانده می‌شود که در بعضی گویش‌های محلی هنوز تلفظ آن رایج است.

تعدادی از این کلمات وقتی بدون واو نوشته می‌شوند، معنای تازه‌ای پیدا می‌کنند، مانند:

خوار: کوچکخار: تیزی درختچه‌ها و بوته‌ها
خواستن: خواهان چیزی بودنخاست: بلند شدن
خوان: سفرهخان: ريیس قوم یا قبیله، بزرگ طایفه
خوازه: خواهشخازه: گل سرشته و خمیر کرده
خوانچه: سینی کوچکخانچه: کاروانسرای کوچک
خوانسار: سفره‌چیخانسار: ناظر پادشاهی
خواف: بانگ و فریادخاف: منطقه‌ای در لاریجان

تعدادی از این کلمات هستند که بدون واو هیچ معنایی ندارند.

کلمات با واو معدولهکلمات بدون و معدوله
خواجو خاجو
خوارزمیخارزمی
خواربارخاربار
خواستگارخاستگار
خواهرخواندهخاهرخوانده
خواهرخاهر

دانستن معنی واژه‌ها و موقعیت‌شناسی در متن، تا حد زیادی از اشتباه‌نویسی جلوگیری می‌کند. گزینش واژه درست در متن، به آشنایی ما به معنی واژه و همچنین به موقعیت واژه در متن بستگی دارد. در مثال یادشده تنها یکی از دو شکل واژه معنادار است و کاربرد دارد ولی وقتی واژه‌ای مثل خوان و خان را در نظر بگیریم هر دو شکل واژه، دارای معناست و موقعیت واژه تعیین می‌کند که کدام‌یک از این دو واژه را باید در هنگام نوشتن انتخاب کنیم؛ مانند هفت‌خان رستم یا دانش‌آموز درس‌خوان.

یک یادآوری مهم

تایپ ده‌انگشتی مهارتی است که همه به آن نیاز داریم. آن را با آسان‌ترین و بهترین روش بیاموزید.

همین الان یادگیری تایپ ده‌انگشتی را شروع کنید!

utype_ir

یوتایپ | آموزش تایپ ده‌انگشتی

در اینستاگرام، کلی مطالب آموزشیِ جالب و مفید برایتان داریم 👇

صفحه ما را ببینید
لوگوی یوتایپ

یک دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *