اتاق درست است یا اطاق؟ تهران یا طهران؟ اتو یا اطو؟ تپش یا طپش؟ شاید بتوان حرف ط را جنجالی‌ترین حرف در املای فارسی دانست. این حرف ویژه زبان عربی است و عباس اقبال آشتیانی در مقاله از طهران تا تهران می‌گوید: کلماتی که با این حرف نوشته می‌شوند عربی هستند و اگر ریشه عربی ندارند؛ در فارسی به غلط با ط نوشته می‌شوند.
مطابق با نظر آشتیانی، تعداد دیگری از محققان زبان و ادبیات فارسی هم بر این باورند که در زبان عربی، وقتی واژه‌ای صدای ت دارد و از زبان دیگری وارد می‌شود؛ آن را با ط می‌نویسند تا بیگانه بودن آن مشخص شود. از این رو، به دلیل ارتباط تنگاتنگ زبان فارسی و عربی، تعدادی از این اسامی با املای ط، وارد زبان فارسی شده و مورد استفاده قرار گرفته است که احتمالا به علت فخر نویسندگان ایرانی به عربی‌دانی اتفاق افتاده. در صورتی که اگر این اسامی به طور مستقیم از زبان مبدأ وارد زبان فارسی شده بود؛ باید با حرف ت نوشته می‌شد.
یوتایپ | آموزش تایپ ده‌انگشتی
در اینستاگرام، کلی مطالب آموزشیِ جالب و مفید برایتان داریم 
کدام کلمات با ط و کدام یک با ت نوشته می‌شوند؟
برای تشخیص املای صحیح کلماتی که در آنها ط به کار رفته است؛ به چند شیوه باید توجه کرد.
توجه به ریشه کلمه
بر اساس این اصل، اگر ریشه کلمه فارسی باشد؛ باید با ت نوشته شود. مانند:
اتو، تاس، تاس کباب، تپیدن، تپش، تراز، استخر، تاول، تباشير، تبرزين، تپانچه، تشت، ترخون، تنبور.
همچنین اگر کلمه‌ای از زبان‌های ترکی، انگلیسی یا فرانسه وارد زبان فارسی شده باشد؛ با ت نوشته می‌شود.
اتاق، اتراق، باتلاق، تالار
ترکی
استبل، امپراتور
انگلیسی
باتری، بلیت
فرانسه
توجه به معنا و بافت جمله
گاهی در تشخیص املای صحیح کلمات باید به معنای جمله دقت کرد. برای نمونه به کلمات تی و طی دقت کنید. اگر این کلمه به معنای وسیله‌ای که با آن زمین را می‌شویند به کار رفته باشد، تی نوشته می‌شود واگر به معنای در طول و یا پیمودن به کار رود؛ طی صحیح است.
به سختی توانستم لک خون را با تی از زمین پاک کنم.
تلاش کردم تایپ ده‌انگشتی را طی یک ماه و با کمک یوتایپ یاد بگیرم.
مثال دیگر، کلمات تایر و طایر است که برای انتخاب املای صحیح، نیازمند دقت در بافت جمله هستیم؛ زیرا تایر به معنای لاستیک و طایر نام یکی از پادشاهان عرب است همچنین طائر در عربی به معنی پرنده است.
شناسایی اسامی خاص
اسامی خاص مانند مکان‌ها و افراد نیز با ت نوشته می‌شود. مانند:
اترار، تالش، اتریش، ایتالیا ، پترزبورگ، پتر كبير، تبرستان، ترابلس، تسوج، توس، تهماسب، تهمورث، تیسفون، ختا و لوت.
- تبس و تارم دو اسم خاص فارسی هستند که همیشه به صورت طبس و طارم نوشته شده‌اند و چنانچه با ت نوشته شود؛ ممکن است مخاطب را دچار سردرگمی کند.
- برخی اسامی خاص از عربی وارد زبان فارسی شده است و املای آنها به گونه‌ای با ط مصطلح و رایج شده که اگر با ت نوشته شود؛ قابل فهم نخواهد بود. بنابراین در فارسی امروز نیز به همان صورت به کار می‌رود که عبارتند از؛
افلاطون، ارسطو، سقراط، بقراط
تهران یا طهران؟
شاید در مبحث املای اسامی خاص، بیشترین تشتت آرا درباره تهران باشد. کلمه تهران تا اوایل قرن پنجم به همین شکل رایج امروزی یعنی تهران نوشته می‌شد. به گزارش سعید نفیسی، کلمه طهران از قرن چهارم به بعد در کتاب‌های فارسی و آثار تعدادی از مورخان و سیاحان عرب به چشم می‌خورد. در سال 1320 و به دستور فرهنگستان، چنین معمول شد که نام طهران را به صورت تهران بنویسند و احتمالا مقصود افرادی که این موضوع را پیشنهاد کرده‌اند؛ این بود که حرف ط عربی را از زبان فارسی حذف کنند. امروزه کلمه تهران مصطلح‌ترین شکل نوشتاری این کلمه است بنابراین بهتر است به همین صورت تهران در متون به کار رود.
اگر به این موضوع علاقمندید، می‌توانید مقالاتی را که محققان زبان و ادبیات فارسی نوشته‌اند، از طریق لینک زیر دنبال کنید.
- از طهران تا تهران به قلم عباس اقبال آشتیانی
- طهران یا تهران به قلم سعید نفیسی
- تهران یا طهران آیا کدامیک از این دو مقاله درست‌تر است به قلم سید احمد کسروی
- با کلمات وارد شده از دیگر زبان‌ها به فارسی چه باید کرد؟
- گرته برداری از زبان بیگانه در نگارش و ترجمه
توی دستت چند انگشت داری؟
تایپ ۲ انگشتی و ۴ انگشتی مبتدی و کُنده. تایپ ده‌انگشتی رو ساده و حرفه‌ای یاد بگیر.
برای شروعِ رایگانِ آموزش اینجا کلیک کن
الان همینو تو کنکور میدن،بعد ما باید ذهن طراح سوالو بخونیم تا بتونیم درست جواب بدیم،تنها دلیل سختی ادبیات کنکور هم همینه.
دوست عزیز، بهترین راه این است که بافت متن را در نظر بگیرید. مثلا وقتی نویسنده دارد یک ساختمان را توصیف می‌کند، از کلمه حیاط (فضای باز ورودی خانه) استفاده می‌کند و در اینجا حیات (به معنای زندگی) مورد نظر نیست. درباره کلماتی مثل اتاق یا اطاق که یک معنا دارند و تشخیص بر اساس بافت متن امکان‌پذیر نیست بهتر است به کتاب درسی فارسی و رسم‌الخط آن رجوع کنید و طبق همان پاسخ بدهید.
پس سقرات، افلاتون، ارستو، استوره و توفان درست هستن.
وقتی اینجوری می نویسم مورد تمسخر و اتهام بی سوادی قرار میگیرم
سلام. اگر مقاله را به طور کامل خوانده باشید، در بخشی ذکر شده: اسامی خاصی که از زبان عربی به فارسی وارد شده و با همان املای ط رایج شده است، نیازی به تغییر ندارند و بهتر است به همان شیوه افلاطون، ارسطو، سقراط به کار برود. اما درباره کلمه توفان میان زبا‌شناسان و دستورنویسان اختلاف نظر هست که کلمات توفان و طوفان از نظر املایی تفاوت دارند بنابراین باید بسته به بافت متن، یکی را برگزید.
خیلی جالب بود، خسته نباشید.
آیا تمامی کلماتی که ط در آنها به کار برده شده عربی هستند ؟
راجع به حروفی مثل
ح،ظ،ض،ص و این قبیل چطور ؟
بله. برخی بر این باورند که این حروف در فارسی کهن وجود نداشته و ریشه آنها از زبان عربی است. البته نوشتار بعضی از واژگان فارسی با این حروف رواج فراوانی پیدا کرده، تا حدی که می‌توان آنها را درست دانست.
نوشتن کلمات با ط غلط نیست، و البته قدما و صد البته که مولدان زبان فارسی دری در خراسان از ط استفاده می کرده اند، حتی فردوسی طپانچه نوشته است. اما امروزه بدلیل تعصب و بیشتر غرض و نفرت از زبان عرب هر چه که ظاهر عربی دارد را دارند حذف می کنند، شاید هم بی سوادی در توان املای فارسی که استفاده از ط را در بین تحصیل کردگان امروزی مشکل کرده است.
طپانچه در شاهنامه؟ لطفا بیت شاهد را بیاورید با هم بررسی کنیم؛ چون به نظر می‌رسد که در عهد فردوسی، تنها کمان و نیزه و تیر و سلاح‌های اولیه رایج بوده است.
ممنون
مفید بود