نگارش فارسی

آموزش تایپ ده انگشتی
  1. خانه
  2. پایگاه دانش
  3. نگارش فارسی
  4. درست‌نویسی فارسی یا چگونه غلط ننویسیم
  5. واحد شمارش اشیاء، حیوانات و مکان‌های مختلف در فارسی

واحد شمارش اشیاء، حیوانات و مکان‌های مختلف در فارسی

واحدهای شمارش در زبان فارسی با مثال

واحد شمارش یا رابط شمارش، رابط میان عدد و معدود است که در زبان فارسی برای اشیاء، حیوانات و برخی از مکان‌ها استفاده می‌شود. در نثر امروز فارسی، بسیاری از این واحدهای شمارش جای خود را به «عدد» و «تا» داده‌اند. در ادامه این مقاله فهرستی از پرکاربردترین واحدهای شمارش در فارسی -به ترتیب الفبا- ارائه شده است.

لطفا اگر واحدی را از قلم انداخته‌ایم، در قسمت کامنت‌های همین مطلب یادآوری کنید، تا آن را به این لیست اضافه کنیم.

واحد شمارشکاربرد
اصلهدرخت/ نهال
برگکاغذ/ مقوا/ کاغذ بدون جلد
بندیک دسته کاغذ
پارچهظرف/ده/روستا/ آبادی
پرسغذا
پیمانهمایعات
تا/ عدد/ دانهاکثر اشیای قابل شمارش
تارمو
تختهقالی/ پتو/ فرش
تنانسان
جامشیشه و آینه
جرعهآب/ مایعات
جریبواحد مساحت برای زمین و ملک
جعبه/ بسته/کارتوناشیای بسته‌بندی شده
جفتکفش/ دستکش/ جوراب
جلدگواهینامه/ شناسنامه/ کتاب/ مجله
جينبسته‌های شش‌تایی
حبقرص/ قند/ تریاک
حلقهانگشتر/چاه/ فیلم/ لاستیک/ فیلم/ نوار/ لوح فشرده
خوشهانگور/ خرما
دُزدارو
دانگملک/ زمین
درجهجهت/ زاویه
دستمبل/ ظروف/ لباس/ رختخواب
دستگاهماشین/ رادیو/ تلویزیون/ دوربین
دستهگل و گیاه/ سبزیجات
دوجينبسته‌های دوازده‌تایی
دهنه/ بابخانه/ مغازه/ باغ
رامقطار
رأسحیوانات اهلی
رشتهکمربند/ گردنبند/ قنات/ طناب
زنجیرفیل 
سکهپول فلزی
سيخانواع کباب
سیرادویه‌ها مانند زردچوبه،‌ دارچین و ...
شاخهگل/ نبات/ آهن‌آلات
شانهتخم‌مرغ
شعلهلامپ/ شمع
طاقه/ قواره/ توپ/ مترپارچه
عدلپنبه/ پارچه
عرادهتوپ/ تانک
فالگردو
فرسخبرای اندازه‌گیری مسیر مانند سه فرسخ راه
فروندهواپیما/ کشتی
فقرهچک/ سفته
قالبپنیر/ کره/ صابون
قبضهاسلحه/ چاقو/ تفنگ/ مسلسل/ شمشیر و به طور کلی سلاح
قرصنان
قطعهطیور/ ماهی/ تمبر/ اسکناس/ عکس/ زمین/ فرش/ چک
قلادهسگ/ پلنگ
کلافکاموا
کیسهبرنج/ حبوبات
ليترمایعات/ بنزین/ نفت/ گازوییل
مترمکعبحجم آب
مثقالزعفران/ چای/ ادویه‌جات
مَننان/ گندم
نخ/ بستهسیگار
نسخهروزنامه/ کتاب/ مجله/ احکام قضایی/ مدارک پزشکی
نفرانسان/ شتر/ درخت خرما
واحدمدرسه/ حمام/ آپارتمان/ منزل مسکونی
ورقکاغذ/ آهن

یک یادآوری مهم

تایپ ده‌انگشتی مهارتی است که همه به آن نیاز داریم. آن را با آسان‌ترین و بهترین روش بیاموزید.

همین الان یادگیری تایپ ده‌انگشتی را شروع کنید!

utype_ir

یوتایپ | آموزش تایپ ده‌انگشتی

در اینستاگرام، کلی مطالب آموزشیِ جالب و مفید برایتان داریم 👇

صفحه ما را ببینید
لوگوی یوتایپ

۳۲ دیدگاه

سکوت

درود فراوان بر شما
یادگرفتن واحدهای شمارش در صورتجلسه نویسی در دادگاه و کشف کالای قاچاق بسیار ضروری است.

پاسخ
سجاد سلطانیان

با درود . بسیار عالی بود . لطفا اگه واستون مقدوره معادل واژگان عربی و انگلیسی که در زبان ما زیاد به کار برده میشوند رو هم بنویسد.با تشکر فراوان

پاسخ
محمد هارون صادقی

با تقدیم سلام خدمت رهروان راستین فرهگستان یوتایپ!

لست بسیار جالب و جامع بود، مطالعه نمودیم و از نگارش دوستان نیز استفاده مثمر صورت گرفت.
میخواستم اضافه کنم که برای واحد تخم مرغ باید از بیضه استفاده شود که از چندین بیضه تخم مرغ یک قالب معمول است.

پاسخ
ساینا نجم الدین

از حمایت شما ممنونیم.
این واحد شمارش را که شما ذکر کردید در کتابی به چشممان نخورده و به نظر می‌رسد چندان هم مصطلح نباشد.

پاسخ
داوود

دوست آگاه و با مطالعه من؛ در تایید تعریف واحدها، واحد ظروف را ننوشته اید که «پارچه» است، واحد پارچه «قواره»، واحد ده و آبادی «پارچه»، واحد دندان «کلک»، واحد سبزیجات «دسته»، واحد مو «تار» و واحد تخم‌مرغ «شانه» است. در صمن در بعضی نقاط به جای “تا” از لغت “دانه” استفاده میشود، مثلا چهارتا سیب یا چهار دانه سیب! ممنون.

پاسخ
ساینا نجم الدین

دوست عزیز سپاسگزاریم. خوشحال هستیم که با کمک شما دوستان عزیز، به این لیست افزوده می‌شود.

پاسخ
ضیائی

سلام
لطفا بفرمایید واحد شمارش محصولاتی نظیر کیسه های ۲۵ و ۵۰ کیلویی کودهای کشاورزی چیست ؟؟
سپاس

پاسخ
ضيائي

من توليد كننده فرتيلايز هستم ، بسته بندي هاي ما كيسه گوني هست . لطفا بفرماييد واحد شمارش «كيسه» چه نام دارد ؟
سپاس

پاسخ
ساینا نجم الدین

کیسه خودش می‌تواند واحد شمارش اقلامی مانند بنشن، آرد و … باشد. بنابراین اگر فرتلایزر دارید می‌توانید بگویید سه کیسه فرتلایزر. اما توجه داشته باشید که برای خود کیسه‌های خالی معمولا از واحد تخته استفاده می‌شود.

پاسخ
مرتضی مرادی

سلام

دست مریزاد؛ در دوره و زمانه‌ای که برخی از روشنفکرنمایان دور ریختن میراث ادبی را مایه‌ی مباهات دانسته و به نگاشتن «س» در مقام «سلام» افتخار می‌کنند، تلاش زیبنده‌ای انجام داده‌اید که موجب امتنان است.

بزرگوار، واحد شمارش جوندگان مانند موش چیست؟

پیشاپیش از دریافتِ پاسخ‌تان سپاسگزارم.

پاسخ
ساینا نجم الدین

سلام دوست عزیز
سپاس از توجه شما.
در پاسخ سوالتان هم باید بگویم اگر درباره واحد شمارش خرگوش می‌پرسیدید می‌گفتم ممکن است قطه یا رأس درست باشد ولی درباره واحد شمارش موش اطلاعی ندارم متاسفانه.

پاسخ
رضا نقوی

با سلام
من در بین واحدهای شمارش به دنبال واحد شمارش قبر یا گور بودم که متاسفانه پیدا نکردم. میشه لطفاً راهنمائی بفرمائید.

پاسخ
مهدی

با سلام
عالی بود
و یه چیزی که جالبه و شما از قلم انداختین واحد شمارش تانک هست، واحد شمارش تانک فروند نیست بلکه عراده هست، مثلا یک عراده تانک
سپاس

پاسخ
ساینا نجم الدین

سپاس دوست عزیز. موردی که گفتید رو در متن اضافه کردیم. ممنون

پاسخ
عباس محضر

وقتی واحد شمارشی برای شیئی یا حیوانی پیدا نشد میتوان از (تا) یا (عدد) استفاده کرد. مثلا چند تا موش، چند تا مورچه، چند عدد دکمه.

پاسخ
ساینا نجم الدین

کلمه بشکه به خودی خود واحدشمارشی برای مایعات و مخصوصا نفت است.

پاسخ
حسیب الله

واحد شمارش پرچم چیست لطفا معلومات ارائه بفرمایید؟

پاسخ
ساینا نجم الدین

واحد شمارش پرچم طبق نظر دکتر فرشیدورد در کتاب دستور مفصل امروز، عدد ذکر شده است.

پاسخ
ایلیا

یوتایپ عزیز؛ فهرست بسیار جالب (اما نه لزوما مفید) و تأمل‌برانگیزی تهیه کرده‌اید. من خودم آدم کمال‌گرایی هستم و این در نحوهٔ نگارشم نیز نمود دارد اما جسارتا، فکر می‌کنم در دنیای امروز، در سال ۲۰۲۱، به‌کاربردن واحدهای شمارش در نوشتار، نه تنها زیبا و پسندیده نیست؛ بلکه متن‌ را قاجاری و archaic می‌کند. فکر می‌کنم شما هم قبول داشته‌باشید که به‌طور کلی، شیوایی سخن در سادگی است.

نمی‌خواهم بحث را خیلی فلسفی کنم؛ اما پارادایمی که طی چند دههٔ گذشته در علوم انسانی – به‌ویژه فلسفه – برقرار بوده، این است که مرزبندی‌ها و قالب‌بندی‌های سنّتی و کلیشه‌ای را برداریم، تا از پیش‌داوری بکاهیم و نگرش باز و نقّادانه به‌جهان پیرامونی داشته‌باشیم.

این برچسب‌زدن وسواس‌گونه به هر چیزی که در جمله از آن سخن می‌گوییم، گرچه جزوی انکارناپذیر از میراث زبان و ادب فارسی است؛ به‌راستی نه کاربردی دارد، نه دردی را دوا می‌کند، نه به شیوایی سخن می‌افزاید، و نه مناسب روح زمانهٔ امروز است.

اتفاقا، به‌نظر من استفاده از واحدهای شمارش در نوشتار، که گاه به‌شکلی وحشتناک از کنترل نویسنده خارج شده و متن را زشت و کَریه می‌سازد، یکی از ملموس‌ترین و ناپسندترین انواع حشو است.

خود من، که می‌توانم ادعا کنم فردی اهل مطالعه هستم، هرگاه به متنی برمی‌خورم که به‌شکلی قابل توجّه در آن از واحدهای شمارش استفاده شده‌است، ناخودآگاه اعتبار متن برایم زیر سؤال می‌رود و چهره‌ای از نویسنده‌ای قدیمی و «از مرحله پرت» در پس ذهنم نقش می‌بندد؛ نویسنده‌ای که درکی از مقتضیات زمانه ندارد.

وقتی می‌توانیم بنویسیم «دو‌ شتر» (لازم به ذکر است، من با نوشتن اعداد به‌حروف هم مخالفم، که البته بحث دیگریست)، حتی «دوتا شتر» هم زشت و حشوآلود است؛ چه برسد به «دو نفر شتر» که نه تنها زیبنده نیست، قریب به یقین ذهن مخاطب را از موضوع منحرف کرده، او را به فکر فرو خواهد برد که به‌راستی، چرا برای شمارش شتر از «نفر» استفاده می‌برند؟!

در موارد دیگر، این واحدهای شمارش می‌توانند حتی جنجال‌برانگیزتر شوند: مثلا جملهٔ «امروز ده قلّاده سگ به پت‌شاپ آورده‌شدند» قطعا در فرهنگ جوانان امروز که متأثر از غرب، به نگهداری از سگ به‌عنوان حیوان خانگی می‌پردازند، عجیب، «سگ‌ستیزانه» و در بهترین حالت، خنده‌دار تلقّی خواهد شد.

نکتهٔ آخر، واحدهایی چون «لیتر» و «متر مکعب» که واحدهایی علمی و تعریف‌شده در سیستم متریک هستند، بحثشان جداست و استفاده از آن‌ها لازم و ضروری است.

دوستدار یوتایپ

پاسخ
یوتایپ

دوست گرامی، صحبت شما جای فکر و تأمل دارد. این درست است که با گذشت زمان، زبان‌ها به سمت سادگی حرکت می‌کنند و این امر بدی نیست. شاید بهترین رویکرد میانه‌روی باشد.

پاسخ
فضلی

سلام دوست گرامی

شیوه نوشتاری بسیار زیبا و گیرا است، نظر درخور تأمل ارائه کرده‌اید. من مایلم دیدگاه‌های شما را در رسانه‌های اجتماعی بیشتر بخوانم. اگر ممکن باشد آدرس حساب‌‌های کاربری خود را در شبکه‌های اجتماعی برایم ارسال بدارید که از نظریات و دیدگاه‌های شما بیشتر مستفید گردم. ممنون

پاسخ
محمد

به به
واقعا لذت بردم از متن شما
کاش میتونستم رشته فعالیتی شما رو بدونم و از وجودتون استفاده ببرم

پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *