شکسته نویسی قواعد خاص خودش را دارد که ما در بخش قواعد شکسته نویسی در فارسی به نکات آن میپردازیم. یکی از مهمترین نکات، شکسته نویسی فعل ماضی نقلی است که در این مقاله به آن میپردازیم.
مروری بر فعل ماضی نقلی
فعل ماضی نقلی در فارسی فعلی است که میان دو زمان گذشته و حال ارتباط برقرار میکند. یعنی وقتی میگوییم «من غذایم را خوردهام.» یعنی در گذشته غذا را خوردهام و هنوز سیر هستم.
فعل ماضی نقلی از ترکیب صفت ترکیب صفت مفعولی (یعنی بن ماضی به همراه ه) و یکی از فعلهای کمکی ساخته میشود. پس افعالی مانند فعلهای زیر همگی ماضی نقلی هستند.
رفتهام، خوردهای، نوشتهاست، بردهایم، کاشتهاید، باختهاند
برای آنکه درباره ماضی نقلی جزییات بیشتری را بدانید، توصیه میکنیم مقاله ماضی نقلی چیست؟ را مطالعه کنید.
مبتدی به نظر نرس!
تایپ ۲ انگشتی و ۴ انگشتی مبتدی و کُنده. تایپ دهانگشتی رو آسون ولی حرفهای یاد بگیر.
شروعِ رایگانِ آموزش تایپ دهانگشتیاما ماضی نقلی را چطور باید به زبان محاوره بنویسیم؟
امید طبیبزاده در کتاب فارسی شکسته میگوید که باید «های غیر ملفوظ» در فعل را با نیم فاصله از شناسه فعل حفظ کرد و «الف» را حذف کرد. بنابراین افعال به شکل زیر نوشته میشوند؛
فعل ماضی نقلی رسمی | فعل ماضی نقلی گفتاری | |
---|---|---|
اول شخص مفرد | پوشیدهام | پوشیدهم |
دوم شخص مفرد | پوشیدهای | پوشیدهی |
سوم شخص مفرد | پوشیدهاست | پوشیده |
اول شخص جمع | پوشیدهایم | پوشیدهیم |
دوم شخص جمع | پوشیدهاید | پوشیدهید |
سوم شخص جمع | پوشیدهاند | پوشیدهند/ پوشیدهن |
به دو نکته توجه داشته باشید؛
الف) در سوم شخص مفرد مثل پوشیده است، به جای آنکه «الف» را حذف کنیم، «است» را حذف میکنیم تا مطابق زبان گفتار باشد.
ب) سوم شخص جمع مانند پوشیدهاند، به صورت پوشیدهند نوشته شده که بهتر است «د» پایانی آن نیز حذف شود. زیرا در شکل محاوره، دال حذف میشود و میگویند: «پوشیدهن»
یک اشتباه رایج در شکسته نویسی فعل ماضی نقلی
افرادی که برای نوشتن، شکسته نویسی را انتخاب میکنند، اغلب در نوشتن افعال ماضی نقلی دچار اشتباه میشوند و آن را به صورت ماضی ساده به کار میبرند. مثلا رفتهام را مینویسند رفتم که از نظر معنایی با ماضی نقلی تفاوت دارد.
در هر صورت شاید این روش به نظر شما نادرست بیاید؛ حق دارید! ما چنین شکلی از املای ماضی نقلی را به خاطر نداریم. اما اگر این شیوه فراگیر شود و در چتها، مکالمات و دیگر موارد از این شکل استفاده کنیم، رفتهرفته یکدستی ایجاد میشود.